Sadystyczny car Wszechrusi- Iwan Groźny
Iwan IV Groźny (1530-1584) był okrutnym tyranem, który nie znał znaczenia umiarkowania; pił za dużo, śmiał się za głośno, nienawidził i kochał za mocno. I nigdy niczego nie zapomniał. Mimo, iż za jego panowania Rosja rosła w siłę, to wszystkie polityczne sukcesy przyćmiło jego okrucieństwo i sadyzm. Był pierwszym władcą, który tytułował się carem Wszechrusi.
Inspiracja: Henri Troyat "Iwan Groźny. Krwawy twórca imperium", wyd. Amber, 2006 r.
W Rosji Iwana nazywano „Groźnym”, co czasem tłumaczono jako „Straszny”, a czasem „Niesamowity”.
Iwan, urodzony 25 sierpnia 1530 r. w Kolomenskoje, miał zaledwie 3 lata, gdy zmarł jego ojciec Wasilij III. O tron wystąpił jego wuj Jurij, ale został aresztowany i pozostawiony na śmierć głodową w lochu. Opiekę miała sprawować specjalna rada opiekuńcza, jednak w efekcie władzę jako regentka, objęła matka Iwana, Helena Glińska. Ponieważ rządziła twardą ręką, prawdopodobnie została otruta przez bojarów. Zmarła w męczarniach 3 kwietnia 1538 r. Tydzień później jej powiernik, książę Iwan Oboleński, został aresztowany i pobity na śmierć przez strażników więziennych, a jego siostra, która była opiekunką małego carewicza, została wysłana do klasztoru. Bez Agrafeny, samotność Iwana pogłębiała się. Bojarzy na przemian go zaniedbywali lub molestowali. Iwan i jego głuchoniemy brat Jurij często chodzili głodni, brudni i obdarci. Nie mogąc zaatakować swoich oprawców, Iwan wyładowywał swoją frustrację na bezbronnych zwierzętach. Łapał je, wydłubywał im oczy, wyciągał wnętrzności lub zrzucał z pałacowego dachu. Często włóczył się po moskiewskich ulicach z bandą wyrostków, pijąc, bijąc i gwałcąc.
Bezlitośni Szujscy tymczasem zdobywali coraz większą władzę. W 1539 r. przeprowadzili najazd na pałac, aresztując kilka wiernych Iwanowi osób. Jednego z nich- Fiodora Miszurina, żywcem obdarto ze skóry i wystawiono na widok publiczny na jednym z moskiewskich placów. W 1543 roku 13-letni Iwan miał sposobność zemścić się na Szujskim. kazał go aresztować i wrzucić do zagrody pełnej wygłodniałych psów myśliwskich. Tak skończyły się rządy bojarów.
W końcu, w 1547 roku oficjalnie zasiadł na tronie i poślubił Anastazję Romanowną Zacharinę-Koszkinę. Młodych małżonków naprawdę łączyło uczucie, a Iwan w obecności Anastazji stawał się łagodny i roześmiany. Anastazja urodziła mu sześcioro dzieci, z których tylko dwoje przeżyło niemowlęctwo. Kiedy została otruta w 1560 r., car popadł w szaleństwo, co miało znaczący wpływ na los jego poddanych. Podobno uderzał głową w szafę, dopóki jej nie roztrzaskał.
Tuż przed Bożym Narodzeniem 1564 r. car nagle spakował swoje skarby i potajemnie opuścił Moskwę. Miał zamiar abdykować, ale przekonano go do powrotu. Zgodził się pod warunkiem oddania mu władzy absolutnej, co później wykorzystał przeciwko nieprzychylnym mu bojarom. Jak widać potrafił manipulować ludźmi.
Instrumentem nowych rządów byli tzw. Opricznicy, którzy składali carowi specjalną przysięgę wierności. Już sam ich widok budził strach: ubierali się na czarno, jeździli na czarnych koniach z miotłą i psią głową u siodeł. Wielu z nich było przestępcami, okrutnikami bez wyrzutów sumienia. Potrafili wtargnąć do kościoła i zamordować księdza sprawującego mszę. Iwan założył dla nich specjalny klasztor, a ich samych nazwał mnichami. Regularnie odprawiali świętokradcze msze, po których następowały seksualne orgie, gwałty i tortury. Często mistrzem rytuałów był sam car (potrafił rozpalonymi szczypcami wyrywać mężczyznom żebra), który po wszystkim czytał pijanym sługom kazania o cnotach chrześcijańskich.
Terror Opriczników nie miał sobie równych. Aresztowanych łamano kołem, kastrowano, rwano obcęgami, obdzierano ze skóry, polewano alkoholem i podpalano albo nagich wrzucano pod lód ( gdy ci chcieli wyjść, odrąbywano im ręce). Dużą popularnością cieszyło się również smażenie chłopów na wielkich patelniach. Zakonników tłuczono kijami (podczas pięciotygodniowej czystki w Nowogrodzie, tzw. opriczniny, zabito od 25 tys. do 60 tys. osób. Później podobny los spotkał miasto Psków).
Mieszkańcy miasta kryjący się przed opricznikami (1911, domena publiczna).
Podejrzany o udział w polskim spisku skarbnik Juriewicz Tiutin został porąbany na kawałki, wraz z małymi dziećmi i żoną. Nabity na pal Borys Tielepniew musiał patrzeć, jak 100 opriczników gwałci jego matkę, a potem psy dojadały jej kości. Leonid, nowy arcybiskup Nowogrodu, został zaszyty w skórę niedźwiedzia i rozszarpany przez psy. Jednego z bojarów posadzono na beczce prochu i wysadzono. Skarbnik koronny Nikita Funikow został ugotowany w kotle (na przemian zanurzano go we wrzątku i w zimnej wodzie, dopóki nie zeszła z niego cała skóra), a jednego z członków Rady powieszono i po kawałku rąbano.
Na sposobie przeprowadzania czystek przez cara, wzorować się miał później Józef Stalin.
Iwan był autorem tzw. "Domostroju", czyli swoistego poradnika rodzinnego i religijnego. Zamieszczono w nim następującą instrukcję bicia żony: "A bić należy ostrożnie kańczugiem: rozważnie i boleśnie, straszno i zdrowo, a jeno za winę wielką i sprawę poważną, straszliwe nieposłuszeństwo i lekceważenie, zdjąwszy koszulę kańczugiem [...] oćwiczyć, za ręce trzymając i rzec dobre słowo, aby gniewu nie było". Oraz wychowania dzieci: "Jeśli kochasz swojego syna, bij go i to często. W końcu stanie się twoją radością. Nie śmiej się z nim, nie baw się, gdyż jeśli okażesz się słaby w drobnych sprawach, ucierpisz w poważnych".
Jednocześnie car jawił się jako inteligentny, oczytany i bardzo religijny władca. Rzucał się przed ikonami, uderzając głową o podłogę, co spowodowało zrogowacenie na jego czole.
Oprycznicy i bojarzy (przed 1871 rokiem, domena publiczna).
W Rosji Iwana nazywano „Groźnym”, co czasem tłumaczono jako „Straszny”, a czasem „Niesamowity”.
Iwan, urodzony 25 sierpnia 1530 r. w Kolomenskoje, miał zaledwie 3 lata, gdy zmarł jego ojciec Wasilij III. O tron wystąpił jego wuj Jurij, ale został aresztowany i pozostawiony na śmierć głodową w lochu. Opiekę miała sprawować specjalna rada opiekuńcza, jednak w efekcie władzę jako regentka, objęła matka Iwana, Helena Glińska. Ponieważ rządziła twardą ręką, prawdopodobnie została otruta przez bojarów. Zmarła w męczarniach 3 kwietnia 1538 r. Tydzień później jej powiernik, książę Iwan Oboleński, został aresztowany i pobity na śmierć przez strażników więziennych, a jego siostra, która była opiekunką małego carewicza, została wysłana do klasztoru. Bez Agrafeny, samotność Iwana pogłębiała się. Bojarzy na przemian go zaniedbywali lub molestowali. Iwan i jego głuchoniemy brat Jurij często chodzili głodni, brudni i obdarci. Nie mogąc zaatakować swoich oprawców, Iwan wyładowywał swoją frustrację na bezbronnych zwierzętach. Łapał je, wydłubywał im oczy, wyciągał wnętrzności lub zrzucał z pałacowego dachu. Często włóczył się po moskiewskich ulicach z bandą wyrostków, pijąc, bijąc i gwałcąc.
Bezlitośni Szujscy tymczasem zdobywali coraz większą władzę. W 1539 r. przeprowadzili najazd na pałac, aresztując kilka wiernych Iwanowi osób. Jednego z nich- Fiodora Miszurina, żywcem obdarto ze skóry i wystawiono na widok publiczny na jednym z moskiewskich placów. W 1543 roku 13-letni Iwan miał sposobność zemścić się na Szujskim. kazał go aresztować i wrzucić do zagrody pełnej wygłodniałych psów myśliwskich. Tak skończyły się rządy bojarów.
W końcu, w 1547 roku oficjalnie zasiadł na tronie i poślubił Anastazję Romanowną Zacharinę-Koszkinę. Młodych małżonków naprawdę łączyło uczucie, a Iwan w obecności Anastazji stawał się łagodny i roześmiany. Anastazja urodziła mu sześcioro dzieci, z których tylko dwoje przeżyło niemowlęctwo. Kiedy została otruta w 1560 r., car popadł w szaleństwo, co miało znaczący wpływ na los jego poddanych. Podobno uderzał głową w szafę, dopóki jej nie roztrzaskał.
Tuż przed Bożym Narodzeniem 1564 r. car nagle spakował swoje skarby i potajemnie opuścił Moskwę. Miał zamiar abdykować, ale przekonano go do powrotu. Zgodził się pod warunkiem oddania mu władzy absolutnej, co później wykorzystał przeciwko nieprzychylnym mu bojarom. Jak widać potrafił manipulować ludźmi.
Instrumentem nowych rządów byli tzw. Opricznicy, którzy składali carowi specjalną przysięgę wierności. Już sam ich widok budził strach: ubierali się na czarno, jeździli na czarnych koniach z miotłą i psią głową u siodeł. Wielu z nich było przestępcami, okrutnikami bez wyrzutów sumienia. Potrafili wtargnąć do kościoła i zamordować księdza sprawującego mszę. Iwan założył dla nich specjalny klasztor, a ich samych nazwał mnichami. Regularnie odprawiali świętokradcze msze, po których następowały seksualne orgie, gwałty i tortury. Często mistrzem rytuałów był sam car (potrafił rozpalonymi szczypcami wyrywać mężczyznom żebra), który po wszystkim czytał pijanym sługom kazania o cnotach chrześcijańskich.
Terror Opriczników nie miał sobie równych. Aresztowanych łamano kołem, kastrowano, rwano obcęgami, obdzierano ze skóry, polewano alkoholem i podpalano albo nagich wrzucano pod lód ( gdy ci chcieli wyjść, odrąbywano im ręce). Dużą popularnością cieszyło się również smażenie chłopów na wielkich patelniach. Zakonników tłuczono kijami (podczas pięciotygodniowej czystki w Nowogrodzie, tzw. opriczniny, zabito od 25 tys. do 60 tys. osób. Później podobny los spotkał miasto Psków).
Mieszkańcy miasta kryjący się przed opricznikami (1911, domena publiczna).Podejrzany o udział w polskim spisku skarbnik Juriewicz Tiutin został porąbany na kawałki, wraz z małymi dziećmi i żoną. Nabity na pal Borys Tielepniew musiał patrzeć, jak 100 opriczników gwałci jego matkę, a potem psy dojadały jej kości. Leonid, nowy arcybiskup Nowogrodu, został zaszyty w skórę niedźwiedzia i rozszarpany przez psy. Jednego z bojarów posadzono na beczce prochu i wysadzono. Skarbnik koronny Nikita Funikow został ugotowany w kotle (na przemian zanurzano go we wrzątku i w zimnej wodzie, dopóki nie zeszła z niego cała skóra), a jednego z członków Rady powieszono i po kawałku rąbano.
Na sposobie przeprowadzania czystek przez cara, wzorować się miał później Józef Stalin.
Iwan był autorem tzw. "Domostroju", czyli swoistego poradnika rodzinnego i religijnego. Zamieszczono w nim następującą instrukcję bicia żony: "A bić należy ostrożnie kańczugiem: rozważnie i boleśnie, straszno i zdrowo, a jeno za winę wielką i sprawę poważną, straszliwe nieposłuszeństwo i lekceważenie, zdjąwszy koszulę kańczugiem [...] oćwiczyć, za ręce trzymając i rzec dobre słowo, aby gniewu nie było". Oraz wychowania dzieci: "Jeśli kochasz swojego syna, bij go i to często. W końcu stanie się twoją radością. Nie śmiej się z nim, nie baw się, gdyż jeśli okażesz się słaby w drobnych sprawach, ucierpisz w poważnych".
Jednocześnie car jawił się jako inteligentny, oczytany i bardzo religijny władca. Rzucał się przed ikonami, uderzając głową o podłogę, co spowodowało zrogowacenie na jego czole.
Oprycznicy i bojarzy (przed 1871 rokiem, domena publiczna).Okrucieństwo cara dotknęło również członków najbliższej rodziny. Podczas kłótni własnoręcznie zabił swojego syna, kiedy swoją ulubioną obitą żelazem laską stłukł go do nieprzytomności. Jeden z ciosów zmiażdżył skroń carewicza, który zmarł 19 listopada (Iwan rozgniewał się na swoją synową o to, że była w swojej komnacie ubrana tylko w koszulkę, więc dotkliwie ją pobił. Kobieta była w ciąży i niestety poroniła. Syn stanął w obronie żony, ojciec go bił, młody carewicz miał mieć jeszcze atak epilepsji na którą chorował). Zamordował też cztery spośród siedmiu swoich żon.
Car Iwan Groźny i jego syn Iwan, obraz olejny Ilji Riepina
W ogóle życie małżeńskie Iwana, po śmierci ukochanej Anastazji, nie należało do szczęśliwych. W 1561 ożenił się z czerkieską pięknością Marią Tiemigriukowna, ale szybko się nią znudził. Dwa lata po jej śmierci w 1569 roku ożenił się z Marfą Sobakin, córką kupca, która zmarła dwa tygodnie później. Czwartą żoną Iwana była Anna Kotłowska, którą wysłał do klasztoru w 1575 r. Po raz piąty ożenił się z Anną Wasilszczikowa, którą wkrótce zastąpiła Wassilissa Mielentiewna (niestety zdradziła cara z księciem Iwanem Diewtielewem, który za karę został wbity na pal pod jej oknami, a ją samą car wysłał do klasztoru). Siódmą żoną została Maria Dolgurukaja, ale kiedy w dniu ślubu Iwan odkrył, że jego nowa narzeczona, nie jest już dziewicą, kazał ją utopić (została wciągnięta przez konie do rzeki). Jego ósmą i ostatnią żoną była Maria Nagaya, którą Iwan poślubił w 1581 roku.
W życiu Iwana IV Groźnego pojawiła się też przelotnie Anna Jagiellonka, siostra Zygmunta Augusta. Rosyjski car rozważał zawarcie z nią małżeństwa, do czego jednak w końcu nie doszło.
U schyłku swojego życia Iwan cierpiał na wrzody i problemy z układem moczowo-płciowym, co objawiało się bolesną opuchlizną jąder, łuszczeniem się skóry i gnijącymi ranami. W ostatnich latach życia musiał być noszony na noszach. W swoim pokoju miał kociołek z rtęcią, co wskazuje na chorobę weneryczną (właśnie tak wówczas leczono syfilis). Ekshumacja zwłok cara wykazała, że był zatruty rtęcią, jednak przyczyną jego zgony był udar, którego doznał podczas gry w szachy.
Pomnik Iwana Groźnego, https://pixabay.com/pl/photos/car-iwan-gro%c5%bany-ko%c5%9bci%c3%b3%c5%82-pomnik-3416453/
Car Iwan Groźny i jego syn Iwan, obraz olejny Ilji RiepinaW ogóle życie małżeńskie Iwana, po śmierci ukochanej Anastazji, nie należało do szczęśliwych. W 1561 ożenił się z czerkieską pięknością Marią Tiemigriukowna, ale szybko się nią znudził. Dwa lata po jej śmierci w 1569 roku ożenił się z Marfą Sobakin, córką kupca, która zmarła dwa tygodnie później. Czwartą żoną Iwana była Anna Kotłowska, którą wysłał do klasztoru w 1575 r. Po raz piąty ożenił się z Anną Wasilszczikowa, którą wkrótce zastąpiła Wassilissa Mielentiewna (niestety zdradziła cara z księciem Iwanem Diewtielewem, który za karę został wbity na pal pod jej oknami, a ją samą car wysłał do klasztoru). Siódmą żoną została Maria Dolgurukaja, ale kiedy w dniu ślubu Iwan odkrył, że jego nowa narzeczona, nie jest już dziewicą, kazał ją utopić (została wciągnięta przez konie do rzeki). Jego ósmą i ostatnią żoną była Maria Nagaya, którą Iwan poślubił w 1581 roku.
W życiu Iwana IV Groźnego pojawiła się też przelotnie Anna Jagiellonka, siostra Zygmunta Augusta. Rosyjski car rozważał zawarcie z nią małżeństwa, do czego jednak w końcu nie doszło.
U schyłku swojego życia Iwan cierpiał na wrzody i problemy z układem moczowo-płciowym, co objawiało się bolesną opuchlizną jąder, łuszczeniem się skóry i gnijącymi ranami. W ostatnich latach życia musiał być noszony na noszach. W swoim pokoju miał kociołek z rtęcią, co wskazuje na chorobę weneryczną (właśnie tak wówczas leczono syfilis). Ekshumacja zwłok cara wykazała, że był zatruty rtęcią, jednak przyczyną jego zgony był udar, którego doznał podczas gry w szachy.
Pomnik Iwana Groźnego, https://pixabay.com/pl/photos/car-iwan-gro%c5%bany-ko%c5%9bci%c3%b3%c5%82-pomnik-3416453/Przydomek “Iwan Groźny” nosił Iwan (John) Demjanjuk, ukraiński zbrodniarz wojenny z obozów w Sobiborze, Treblince, Flossenburgu i Majdanku. Należał do utworzonej przez Niemców formacji SS-Wachmannschaften. Brał czynny udział w zagładzie Żydów, za co został skazany w 2011 r. na pięć lat więzienia. Zmarł rok później.
Źródła:
https://www.focus.pl/artykul/czarna-dziura-soliton-topologiczny
Źródła:
https://www.focus.pl/artykul/czarna-dziura-soliton-topologiczny
Komentarze
Prześlij komentarz