Niesamowite szkice Leonardo da Vinci

 Jeden z notatników Leonardo da Vinci

Zeszyty Leonarda pełne są staranne wykonanych szkiców i diagramów opatrzonych notatkami, sporządzonymi XVI-wiecznym włoskim pismem lustrzanym, które czyta się w odwrotnej kolejności, od prawej do lewej. Pismo lustrzane wywołało wiele spekulacji wśród naukowców. Czy Leonardo starał się zabezpieczyć notatki tak, aby tylko on mógł je odszyfrować? A może po prostu używał go dlatego, że był leworęczny i łatwiej mu było pisać od prawej do lewej? Kształty jego liter są dość zwyczajne: używał pisma, którego używałby jego ojciec, notariusz prawny. Szkice są fantastyczne, pełne szczegółów i wiedzy, jak na ówczesne czasy rewolucyjnej!

Za życia da Vinci zgromadził ponad 13 tysięcy kartek notatek i rysunków. Po jego śmierci stały się własnością jego przyjaciela, ucznia i głównego spadkobiercy Francesco Melziego, który starał się uchronić każdą kartkę papieru. Wszystko, co zostało po geniuszu, przewiózł do Mediolanu.

Obecnie jest kilkanaście zbiorów szkiców i notatek m.in.:
  • Codex Windsor zbiór dokumentów należący do brytyjskiej rodziny królewskiej, zawierający rysunki figuratywne, a szczególnie rysunki anatomiczne, rysunki botaniczne, szkice koni, w tym projekty pomników jeździeckich, dużo karykatur i mapy geograficzne. Kolekcja zawiera setki rysunków – jest największym i najciekawszym zbiorem rysunków Leonarda da Vinci na świecie.
  • Codex Arundel (Kodeks Arundel) na 283 kartkach różnej wielkości zawarte są rysunki z dziedziny matematyki, optyki, fizyki, architektury i geometrii. Kodeks jest własnością British Library.
  • Codex Atlanticus (Kodeks Atlantycki) to 12 ksiąg (1119 kart) z rysunkami i opisami machin i urządzeń wojennych, instrumentów muzycznych, mechaniki, hydrauliki, astronomii i botaniki. Kodeks należy do zbiorów Biblioteki Ambrozjańskiej w Mediolanie.
  • Codex Leicester to „tylko” 36 kart (w 1994 r. kodeks zakupił Bill Gates za prawie 31 milionów dolarów. Gates postanowił, że każda ze stron kodeksu zostanie włożona pomiędzy dwie szyby i będą pokazywane na wystawach na całym świecie). Znajdziemy tam analizę ruchu wody, badania geologii (skamieniałości, obieg wody i klęski żywiołowe), elementy astronomii, powietrza i światła. Przechowywany jest w kolekcji Gatesa w Seattle.
  • Madrid Codices podzielony jest na dwie części: pierwsza zawiera szkice z zakresu elementarnej mechaniki, część druga zaś traktuje o architekturze fortyfikacji, zawiera też mapy i studia z zakresu optyki i malarstwa, jak i mechaniki oraz geometrii. Kodeksy przechowywane są w Bibliotece Narodowej w Madrycie.
  • Codex Trivulzianus zawierający szkice militarne i rysunki architektury sakralnej, listy słów, które Mistrz powinien znać. Kodeks jest przechowywany w zamku Sforzów w Mediolanie i nie jest udostępniany publicznie.
  • Codex on the Flight of Birds (Kodeks o locie ptaków) to analiza lotu ptaków, która miała pomóc Leonardowi w konstruowaniu projektów maszyny latającej, a także ruchy powietrza i zapis drogi wiatrów. Manuskrypt przechowywany jest w Bibliotece Królewskiej w Turynie. Tam też można zobaczyć słynny autoportret Leonarda da Vinci, narysowany czerwoną kredką.
  • Kodeksy Paryskie – zespół wielu teczek z notatkami Leonarda da Vinci, liczy ponad 2,5 tysiąca kartek. Wszystkie teki przechowywane są w Instytucie Francji w Paryżu.
  • A Treatise on Painting (Traktat o malarstwie) – zbiór notatek Leonarda poświęconych malarstwu. Został przygotowany do druku i wydany w 1651 r. Należy do Biblioteki Watykańskiej.
Nie sposób przedstawić je wszystkie, dlatego zainteresowanego czytelnika odsyłam na stronę https://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=arundel_ms_263_f001r

A poniżej kilka zadziwiających rysunków z notatników Mistrza. Trzeba cały czas pamiętać, że mamy do czynienia z przełomem XV i XVI wieku!

 Szkic Leonarda da Vinci w Kodeksie Madryckim z projektem spłukiwanej toalety

Jak twierdził Leonardo „doskonałość człowieka czynią proporcje”. Gdyby nie one to nie moglibyśmy nawet utrzymać się na nogach czy też chwytać przedmiotów. Te proporcje doskonale przedstawia człowiek witruwiański.

 
 Człowiek witruwiański.

Rysunek miał stanowić ilustrację do tekstu “O architekturze ksiąg dziesięcioro” Witruwiusza, który poświęcony był rozważaniom na temat proporcji ludzkiego ciała. Najistotniejszym było zobrazowanie wniosków Witruwiusza, mówiących o tym że wysokość dorosłego człowieka równa jest mniej więcej szerokości jego rozłożonych ramion.

Witruwiusz czyli Marcus Vitruvius Pollio był rzymskim architektem konstruktorem machin wojennych za panowania Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta w I wieku p.n.e. Stworzył on opis idealnych proporcji ludzkiego ciała zobrazowanych rysunkiem nagiego mężczyzny wpisanego w okrąg i kwadrat (własną wersję tego rysunku upowszechnił później Leonardo da Vinci).


Inne notatki Leonardo: 
 
 

 

 

Koparka Leonardo - maszyna do podnoszenia i transportu urobku


Pierwszy śmigłowiec

Ornithopter Leonarda miał być zdolny do lotu i „napędzany” wyłącznie przez energię mięśni.

Rysunki anatomiczne Leonarda da Vinci:

 

 

 

  
 

Studium anatomii konia (Leonardo miał wykonać ogromnych rozmiarów pomnik konny Francesca Sforzy z brązu, jednak nie zdążył) i rysunki zwierząt

 


Notatki o naturze wody Leonardo da Vinci i system do nurkowania

 

Szkic mostu obrotowego Leonarda Da Vinci


Mechanizmy hydrauliczne - śruby Archimedesa i koła wodne

 

Arkusz badawczy dotyczący wojny morskiej zawierający podwodny aparat oddechowy z kopułą pływającą na powierzchni, pianką w kształcie skafandra i rękawicami z paskiem do pływania
 

 Wędrowiec wodny i koło ratunkowe

Arkusz do nauki z urządzeniami hydraulicznymi i mechanicznymi

Groteski i karykatury
 

Wojna i machiny wojenne

 
Karabin maszynowy i ładunki wybuchające
  
Da Vinci zaprojektował także ładunki wybuchowe, coś jak dzisiejsze granaty ;-). Okrągła forma wypełniona śrutem, który przy uderzeniu w cel rozpryskiwał się na wszystkie strony

Rydwany zaprzęgnięte w konie miały ciągnąć za sobą „szatkownicę”, zaprojektowaną tak aby obcinała kończyny przeciwnikom. Leonardo zobrazował to z takimi detalami, że jedna z jego notatek mówi nawet, że ta maszyna siałaby zapewne takie samo spustoszenie w szeregach wroga, jak i sprzymierzeńców.

Czołg Leonarda na wzór żółwiej skorupy pojeździe, mogącym – jak chwalił się Leonardo w liście do księcia Mediolanu – „wejść w szeregi wroga, który byłby w takiej sytuacji całkowicie bezsilny"

Szkic projektu ogromnej kuszy
 Spadochron
 


Popiersie wojownika z profilu                       
Model robota z wewnętrznym mechanizmem
 
Robot jest rycerzem zakutym w niemiecko-włoską średniowieczną zbroję. Urządzenie było zdolne do wykonywania kilku, wzorowanych na ludzkich, ruchów jak: siadanie, poruszanie ramionami, szyją i szczęką

Podobno zbroję Altaira w Assassin’s Creed 2 zaprojektowano według rysunków Leonardo.



A to tylko część pracy wielkiego Mistrza…

Źródła:

https://webowadbp.wixsite.com/da-vinci/notatki-i-manuskrypty
https://dziennik.com/notatniki-leonarda-da-vinci-1478-1519/
https://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=arundel_ms_263_f001r

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Zabawka Jezusa- relikwia dająca nadprzyrodzoną moc.

Okrucieństwa japońskiej Jednostki 731

Tajemnica Marii Magdaleny